Mantalena Parianos - XJHHG-fly55

Oκτώ χρόνια τώρα είναι κάτι παράξενα πουλιά που έρχονται στην αγαπημένη αίθουσα-θεατράκι κάθε φθινόπωρο. Εκείνος, με ποτό - τσιγάρο, ένα διατρητικό πιάνο, ένα ελατηριακό ακορντεόν και ορισμένα νέα πρόσωπα στην ομάδα, κάνει πρόβες ενώ τα πουλιά αυτά, που κανένας δεν ξέρει τι είναι –δεν είναι ψαρόνια- και που Εκείνου του αρέσει να λέει ότι «είναι μαύρα σαν το χρέος», κουρνιάζουν στα παράπετα, γουργουρίζουν ή αναπουπουλιάζουν έτσι και φυσήξει λιγάκι παραπάνω.

Ο Δάσκαλος είναι ηθικός αυτουργός στο έργο. Είναι Εκείνος που κάθε σαιζόν φέρει και την ιδέα - διδασκαλία του θεάματος, με ρομαντική πίστη σε μια περιπέτεια που γίνεται κάθε χρόνο και πιο συναρπαστική.

Απόφαση της τελευταίας στιγμής, φέτος ο Δάσκαλος αποφάσισε να βάλει και τα πουλιά να παίξουν στο έργο. Θα τα χρησιμοποιούσε, είπε, τι στο καλό τα ταΐζε τόσα χρόνια και τους έδινε στέγη; Καιρός ήταν να κάνουν κι αυτά κάτι για την Τέχνη, πρόσθεσε αστειευόμενος. Τα κορίτσια ενθουσιάστηκαν γιατί αυτομάτως σήμαινε ότι θα έπαυαν να τα έχουν υπό την επίβλεψή τους και να τα παίρνουν το βράδυ στα δωμάτιά τους – μια απόφαση του Δασκάλου που όταν είχε κοινοποιηθεί είχε προκαλέσει δυσθυμία.

Δεν ήταν προγραμματισμένο να ξεκινήσουμε με αυτό το έργο, το προορίζαμε για δεύτερο έργο στη σαιζόν, αλλά ήταν γνωστό από καιρό ότι ο Δάσκαλος δούλευε πάνω σε μια σύνθεση με μελοποιήσεις Αγκιταίων ποιητριών από το 2050 και μετά, που δεν είχαν μελοποιηθεί ποτέ ως τότε.

Σκέφτηκε λοιπόν, αφού είχε ψάξει στο θέατρο και τη λογοτεχνία των γήινων, τα ποιήματα και τα τραγούδια, για να βρει στοιχεία της ζωής των πουλιών, γιατί να μην έβαζε να παίξουν και οι πραγματικοί πρωταγωνιστές, ή τέλος πάντων αυτοί που θεωρούνταν απόγονοί τους;
Ζήτησε τη βοήθεια Πανεπιστημιακών μελετητών, που πρόθυμα ήρθαν να βοηθήσουν και να εκπαιδεύουν το κοινό στα γουργουρίσματα και τις συνήθειες των πτηνών (γιατί στην εποχή που αναφερόμαστε, πριν πάει στο θέατρο, το κοινό έκανε επίσης πρόβες προκειμένου να μπορεί να ανταπεξέλθει στην απληστία της έμπνευσης των δημιουργών).

Εκεί λιγάκι τα χρειαστήκαμε, γιατί τα προγονικά αυτά πλάσματα αφοδεύουν παντού και σε αντίθεση με μας, δεν κάνουν πολύ συχνά τη γενετήσια πράξη, συνεπώς δεν ξέραμε πώς να τους φερθούμε όταν εκνευρίζονταν ή αισθάνονταν εγκλωβισμένα. Μια λύση, πρόσκαιρη όπως αποδείχθηκε, ήταν να τους βάζουμε να ακούν μουσική. Είχαν αδυναμία σε ένα μυθικό συγκρότημα ονόματι Durutti Column από μια αρχαία δισκογραφική εταιρία ονόματι Sporadic Recordings, την οποία είχε ανακαλύψει ο Δάσκαλος σε μια εξωσωματική του εμπειρία.

Πέρα από αυτό, οι συμπρωταγωνιστές μας, αποδείχθηκαν ανυπόφορα οικείοι, θα μπορούσα να πω. Όταν άρχισαν να φτάνουν τα πρώτα κομμάτια από τα έργα και τα κείμενα, από διάφορες ατάκες και από διαφορετικούς συγγραφείς και χρονολογίες, διαβάζοντας, συνειδητοποιούσα ότι οι ήρωές μας, είχαν αυτομολήσει στα έργα… Ήταν έξω. Και ήταν εδώ. Ανάμεσά μας. Απλά οι συγγραφείς τους είχαν χρησιμοποιήσει. Τα πουλιά αυτά ήταν τα ίδια πάντα, πλάσματα της καθημερινότητας. Με αυτή τη λογική προχωρήσαμε και αρχίσαμε να δουλεύουμε τη συνθήκη αυτή – γιατί όσο ερχόντουσαν στο στόμα των τωρινών πτηνών τα παλιά λόγια, έπαιρναν μια άλλη δύναμη.

Δημιουργικά πάλι, στην ομάδα τα πράγματα άλλαζαν πιο γρήγορα κι από τις διαθέσεις του Δασκάλου. Κάποιοι έφυγαν , κάποιοι άλλοι έρχονταν… Ήταν μια πάρα πολύ ωραία περιπέτεια. Ήταν η πιο συντονισμένη μας ενεργειακά προσπάθεια, με επίγνωση του στόχου. Ήταν σαφής ο στόχος του τι θέλαμε να πούμε σε αυτή την παράσταση: όσο μπορεί ο καθένας μας, πρέπει να πετάξει.

Ο τρόπος π.χ. που δινόταν άφεση στην πράξη του φόνου μέσα στην παράσταση ήταν συνταρακτικός. Μας έκανε όλες να θέλουμε να εγκληματίσουμε, εγώ μάλιστα είχα βρει και ποιον ήθελα να σκοτώσω, αλλά δεν το ομολογούσα από φόβο μην με προλάβει κάποια άλλη. Θα με τσάκιζε αυτό.

Η ιστορία των πουλιών ήταν η ιστορία της σκόνης. Και είχε πολύ αίμα. Θυμάμαι τον εαυτό μου στις πρόβες να λέει συνέχεια «ελαφρώστε το, Δάσκαλε. Δώστε μου ένα άλλοθι ελαφρότητας… όλη αυτή η κατάσταση…» και άλλα τέτοια μισόλογα, γιατί Εκείνος ερχόταν και έχωνε το χέρι του ανάμεσα στα πόδια μου για να μου δείξει με ποιο τρόπο πρέπει να γουργουρίζω όπως τα πουλιά.

Η πρεμιέρα ήταν απόλυτη επιτυχία. Το κοινό, εκπαιδευμένο, το δέχθηκε ιδανικά.

Με πήραν άνθρωποι την επόμενη μέρα και μου έλεγαν «είμαστε καλύτερα σήμερα. Με πήρε μια φίλη μου και μου είπε «με βοηθήσατε να σκοτώσω τρεις ανθρώπους που μου έχουν κάνει πάρα πολύ κακό. Αισθάνομαι εξαίσια!» Κάναμε ιαματική δουλειά στον κόσμο.

Αυτό που με συγκινεί τρομερά σήμερα, που συμπληρώνεται η δεύτερη οκταετία από την μέρα που πρωτοήρθαν τα πουλιά στο θεατράκι μας, είναι η προσέλευση του κοινού. Οκτώ χρόνια από την πρεμιέρα, ομολογώ ότι φοβόμουν ότι η παρουσία τους θα μειωνόταν λόγω και της θνητής τους υπόστασης αφού δεν ζουν 200 χρόνια όπως εμείς. Ωστόσο, με κάποιο μαγικό τρόπο έχουν καταφέρει να αναπαράγονται χωρίς να τα βλέπουμε και χωρίς να ζητούν τη βοήθειά μας.

Όσο για το έργο, κακά τα ψέματα… Όσο βαστάει η έρευνα και το ψάξιμο και το διάβασμα, τόσο αναβαθμίζεται συνεχώς η απαίτηση. Και κατά πρώτο λόγο η δικιά μας. Του κάθε συνεργάτη, του κάθε μέλους της ομάδας μας.

Δεν είναι εύκολο. Πρόπερσι όταν ανακοίνωσα στο Δάσκαλο πως δεν θα ήθελα να συμμετέχω στην επόμενη παράσταση, η κριτική και ο εξευτελισμός που υπέστην ήταν απόλυτος ενώπιον όλων. Για να ανταπεξέλθω χρειάστηκαν κάμποσες γερές δόσεις παραισθησιογόνων, αλλά τελικά τα κατάφερα να έχω σταθερές προμήθειες από XJHHG-fly55 κάθε βράδυ λίγο πριν το τρίτο καμπανάκι. Τα τελευταία χρόνια, είναι μόνος τρόπος για να ανταποκρίνομαι στις απαιτήσεις του έργου, πείθοντας τον εαυτό μου ότι πετάω.


Η άποψη του Μίχου
Ωραία η παραβολή. Και απ'οσο θυμάμαι η δεύτερη φορά που η επιστημονική φαντασία γίνεται λύση σε μια ιστορία εδώ... Πρόκειται βέβαια για την παιγνιώδη προβολή του κρίτικαλ έρρορ ... με αυτόν το τίτλο παρμένο μάλλον από καμιά πτήση σε τυχαίο έγγραφο... Περιστατικό της καθημερινότητας του γεναίου καινούριου κόσμου του Χάξλευ... Οι αρμοί οι αναγκαίοι για την διαμόρφωση ενός κόσμου που παρατηρούμε τα ήθη του καλοί... Αυτό που το προδίδει είναι ότι τότε θα μιλάμε ένα αγγλοαλβανικό ιδίωμα με κινέζικους ιδιωματισμούς... λεω με τις ίδιες πιθανότητες της κειμενογράφου... Μπορούμε να απολαύσουμε σαν προϊόν μιας ευφυίας που οδηγεί οριακά αυτό το μεταδημοσιογραφικό ιδίωμα και τη φυσιολογικότητα ενός μικροαστού ενηλίκου που το χαρακτηρίζει... Ένα τελευταίο εξαγόμενο που θα μπορούσε να βγεί είναι πως η γράφουσα αποστασιωποιούμενη παιγνιωδώς από το αφήγημά της το έχει κατά κάποιο τρόπο θωρακίσει απέναντι στις κρίσεις περιορίζοντας τη φιλοδοξία της για το κείμενο και υποσημειώνοντάς την αφηγηματικά. Μόνο που αναλαμβάνοντας το παιγνιώδες αυτού του ύφους και εμβαθύνοντας στις τεχνικές που τώρα είναι ενστικτώδεις μπορεί να κρύβει την δυνατότητα τη σοβαρή μιας ιδιοφωνίας... Το εύχομαι...

Βέβαια υπάρχει και μια άλλη ανάγνωση: Είναι τα πουλιά, ήτοι οι αντρικές παράτες φαλλοφορίων που τόσο τρέφουν το γέλιο στις μικρές θεές της καθημερινότητας της μεσογειακής υποφώσκουσας μητριαρχίας...


Σημείωση του Γιάννη Ρηγόπουλου

Έξυπνη η παραβολή και γεμάτη από νέες αναζητήσεις. Η ιστορία της σκόνης και η ιστορία του αίματος. Το πλησίασμα του φόνου με τη δικαιολόγηση. Ζητάμε το αίμα και ζούμε το φόνο. Και ύστερα με τη σκόνη ανασταίνουμε τη συμμετοχή μας.
Τα πουλιά πάντα έρχονται για να μας δείξουν πως να πετάμε. Κουβαλόντας όμως όλο το παρελθόν μας, για να μην ξεχαστεί τίποτα. Και εκεί είναι που χρειαζόμαστε τα παραισθησιογόνα. Μπορούμε να αντέξουμε το παρεθλόν μας;